Gradonačelniku Šapca
Gradskom veću Šapca
Skupštini grada Šapca
Gospodar Jevremova 6, 15000 Šabac
Poštovani gradonačelniče, članovi gradskog veća, odbornici Skupštine grada,
Obraćamo vam se u vezi stvari od izuzetne važnosti za naš grad. U pitanju je zaštita i privođenje nameni objekta Doma vojske (bivšeg naziva Dom JNA).
Mi, kao predstavnici struke u našem gradu, 2015. godine smo se usprotivili odluci Skupštine grada da ovaj objekat bude prodat i porušen. Našoj inicijativi ubrzo su se pridružile kulturne institucije grada, Biblioteka šabačka, Šabačko pozorište, Kulturni centar Šapca, Narodni muzej Šabac, Kulturno umetničko društvo Abrašević, brojna udruženja građana i istaknuti pojedinci. Podršku smo dobili od Do.ko.mo.mo Srbija, nacionalne sekcije Međunarodne radne grupe za dokumentaciju i konzervaciju građevina, mesta i celina modernog pokreta u arhitekturi, Evropa Nostra Srbija, koja čini deo pan-evropske mreže organizacija u službi zaštite kulturnog nasleđa, Asocijacije srpskih arhitekata, najstarijeg reprezentativnog udruženja arhitekata u Srbiji, čiji su članovi bili i jesu velikani naše arhitektonske misli i dela, Društva konzervatora Srbije i drugih stručnih organizacija. Peticiju koju smo sproveli među građanima, u kratkom roku potpisalo je preko 10.000 naših sugrađana.
Naš stav po ovom pitanju, kao i stav naših sugrađana, ostaje nepromenjen. Projektovan od strane dr Vladimira Bjelikova, profesora Arhitektonskog fakulteta u Beogradu, građen od 1960. do 1962. od strane šabačkog preduzeća “Izgradnja”, objekat Doma vojske svojom arhitekturom, pozicijom i društveno-kulturnim značajem, predstavlja važan i neodvojiv arhitektonski i urbanistički toponim našeg grada. Objekat Doma, zamišljen, projektovan i izgrađen kao društveni i kulturni centar, decenijama je okupljao naše sugrađane, davao priliku mladim, još uvek neafirmisanim umetnicima, i činio bitan deo društvene i kulturne scene našeg grada. Mislimo da bi očuvanje ovog objekta uz vraćanje ili modifikovanje prvobitne namene, u skladu sa savremenim potrebama grada, trebalo da bude prioritet Šapca.
S obzirom da se u Domu nalazi više multifunkcionalnih prostorija, koncertna sala, koja može služiti kao bioskop, sala za priredbe i predstave, galerija, kuglana, biblioteka, čitaonica, učionice, kancelarije, i druge prostorije, mogućnosti korišćenja ovog objekta su višestruke. U daljem tekstu navodimo predlog javnih funkcija koje bi mogle da budu u ovom objektu.
Objekat kulture – Kulturni centar, Dom omladine, prostor za umetnost, kulturu i pripadajuće sadržaje. Mesto okupljanja građana svih generacija koji su zainteresovani za kulturu u svakom njenom obliku (izložbe slika, koncerti, umetničke radionice, predavanja, filmski festivali, pesničke večeri…). Šabac trenutno nema ni jednu pravu umetničku galeriju ni koncertnu salu koja svojim kapacitetom može ispratiti potrebe grada sa dugom tradicijom umetničkog stvaralaštva. Ustanove kulture našeg grada otvaraju izložbe i organizuju događaje u improvizovanim i malim galerijama, holovima, potkrovljima, lokalima… Grad kao što je Šabac, takođe, treba da ima pravi bioskop. Zašto ne rekonstruisati i koristiti salu Doma Vojske i za bioskopske projekcije?
Javne službe – smeštanje javnih službi u ovaj prostor bi takođe bio opravdan i poželjan potez. Grad već godinama iznajmljuje prostor za pojedine službe, a građani često nisu sigurni gde treba da se obrate.
Objekat Doma vojske zaštićen je Zakonom o kulturnom nasleđu, a sredstva za njegovu rekonstrukciju opredeljena su u budžetu grada za 2019, 2020, 2021. i 2022. godinu.
Očuvanjem graditeljskog nasleđa čuvamo našu kulturu, doprinosimo ekonomskom i održivom razvoju, dajemo šansu mladima za obrazovanje, istraživanje i lični razvoj, jačamo identitet zajednice, obogaćujemo životni prostor i doprinosimo kvalitetu života u gradu.
Smatramo da je naša profesionalna dužnost i obaveza prema poziciji objekta, prema građanima i budućim generacijama, da ukažemo na važnost objekta Doma vojske i na njegov potencijal. Nadamo se da ćete ozbiljno shvatiti naš apel i da ćete doneti ispravnu odluku koja je u dugoročnom interesu grada.
Bitno je istaći da svaka arhitektonska odluka ima veliku težinu i zahteva našu odgovornost prema mestu, prostoru i prema korisnicima. Tim odlukama se utiče na postojanje Grada u vremenu, a greške ostaju greške – zauvek. Prisetimo se samo Jevremovog konaka ili zgrade stare opštine.
Verujemo da ćete uzeti u obzir naše argumente i nemamo razloga da sumnjamo da ćete doneti odluku koja će biti u interesu našeg grada i svih građana Šapca.
Nadamo se pozivu na sastanak sa donosiocima odluka u narednih 7 dana.
Pismo potpisuju:
Marko Gavrilović, master inženjer arhitekture
Zorica Šimić, diplomirani inženjer arhitekture
Aleksandra Savatić, diplomirani inženjer arhitekture
Tatjana Janković Knežić, diplomirani inženjer arhitekture
Marijana Gavrilović, master inženjer arhitekture
Vladimir Živanović, diplomirani inženjer arhitekture
Marija Nikolić, master inženjer arhitekture
Zoran Šobić, diplomirani inženjer arhitekture
Natalija Jovanović, diplomirani inženjer arhitekture
Marija Ćurguz, master inženjer arhitekture
Dragoljub Milutinović, diplomirani inženjer arhitekture
Jasmina Gašić Nikolić, diplomirani inženjer arhitekture
Tatjana Todorović, diplomirani inženjer arhitekture
Ivana Nikolić, master inženjer arhitekture
Dragutin Jovanović, diplomirani inženjer arhitekture
Dunja Kojić, master inženjer arhitekture
Aleksandra Jovanović, master inženjer arhitekture
Nikola Kosijer, master inženjer arhitekture
Branimir Ković, master inženjer građevinarstva
Predrag Daničić, diplomirani inženjer arhitekture
Miodrag Daničić, diplomirani inženjer arhitekture
Olivera Birovljević, diplomirani inženjer građevinarstva
Dragoslav Igrutinović, diplomirani građevinski inženjer
Marija Ratković, master inženjerka arhitekture, doktorantkinja teorije umetnosti
Lidija Lukić, diplomirani građevinski inženjer
Rodoljub Mićić, master inženjer građevinarstva
Marija Mitrić, master inženjer arhitekture
Marina Maksimović, diplomirani inženjer arhitekture
Ivana Milutinović, master inženjer arhitekture
Jelena Timotić, master inženjer arhitekture
Aleksandar Lukić, master inženjer arhitekture
Irena Dragićević Mijatović, diplomirani inženjer pejzažne arhitekture
Saša Zelenović, diplomirani inženjer građevinarstva
Bojana Zelenović, diplomirani inženjer građevinarstva
Katarina Drezgić Kajzer, diplomirani inženjer arhitekture
Vladimir Pantelić, diplomirani građevinski inženjer
Andrea Aleksić, master inženjer arhitekture
Katarina Ognjenović, master inženjer arhitekture
Đorđe Milovanović, diplomirani građevinski inženjer
Mirjana Milovanović, master inženjer građevinarstva
Milena Zindović, diplomirani inženjer arhitekture, M.Arch
Mario Bečko, master inženjer arhitekture
Olivera Čamdžić, inženjer građevinarstva
Nataša Filipović, master inženjer arhitekture
Olivera Mirković, diplomirani inženjer arhitekture
Nada Jovanović Blanuša, diplomirani inženjer arhitekture
Ivana Đuričić, master inženjer građevinarstva
Tatjana Zavađa, master inženjer arhitekture
Marko Mitrović, diplomirani inženjer građevinarstva
Veroljub Petrović, diplomirani inženjer građevine…
U prilogu dostavljamo pisma podrške koja su Inicijativi uputile organizacije Evropa Nostra Srbija i Do.ko.mo.mo Srbija.
U Šapcu, 21. 9. 2023. godine