Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije, svakih 30 sekundi jedna osoba umre od posledica virusnog hepatitisa. Srbija pripada grupi zemalja sa niskom prevalencijom infekcije hepatitisom B i C. U Službi za infektivne bolesti Opšte bolnice „Dr Laza K. Lazarević“ Šabac, najbrojniji su pacijenti koji se leče od hepatitisa C.
Tokom 2019. godine, infektolozi u šabačkoj bolnici zbrinuli su četiri pacijenta sa akutnim hepatitisom B, dok je te godine kontrolisano njih 37 sa hroničnim hepatitisom B i 49 sa hroničnim hepatitisom C. Zbog pandemije kovida od 2020. godine i funkcionisanja bolnice u novim uslovima, ambulanta Službe za infektivne bolesti radila je u smanjenom obimu.
Ipak, 2020. godine registrovan je jedan pacijent sa akutnim hepatitisom B, a na kontrolnim pregledima bilo ih je 13 sa hroničnim B i 19 sa hroničnim C hepatitisom. Prošle godine, pomoć su potražila dva pacijenta kod kojih je utvrđen akutni B hepatitis, i po šestoro sa hroničnim B, odnosno C hepatitisom.
– Nepovoljna osobina hepatitisa B i C je mogućnost razvoja hroničnog zapaljenja sa stalnim oštećenjem jetre, razvojem ciroze, otkazivanja jetre i karcinoma jetre. Rizik od oštećenja jetre raste sa dužim trajanjem bolesti. Dijagnozu postavljamo testovima koji se rade iz krvi. Testiramo pacijente koji imaju simptome sumnjive na hepatitis ili one koji su imali rizičan kontakt – kaže infektolog dr Milivoje Đurić.
Najpoznatiji simptom hepatitisa je žutica, odnosno žuta prebojenost kože i beonjača, ali je ona najčešća kod A hepatitisa, koji je svojevremeno bio nazivan „zaraznom žuticom“. Zbog poboljšanja higijenskih uslova, ova infekcija je u postepenom opadanju, ali ne treba zanemariti ni to da postoji i efektivna vakcina. Od drugih simptoma pojavljuju se i malaksalost, mučnine, simptomi slični gripu. S druge strane, kod hepatitisa C simptomi su retko prisutni.
– Za C virusnu infekciju, nažalost, još uvek ne raspolažemo vakcinom, ali imamo veoma efektivnu antivirusnu terapiju. Virusi B i C prenose se kontaktima sa telesnim tečnostima: krvlju i derivatima krvi, sa majke na novorođenče tokom trudnoće i porođaja, seksualnim kontaktom, višestrukim korišćenjem nesterilnog pribora za tetoviranje, pirsing, intravensku narkomaniju, zajedničkim priborom za pranje zuba i ličnu higijenu. Retko se prenosi transplantacijom organa, kao i hemodijalizom. I dalje je dug put pred nama, jer i do 90 odsto ljudi sa virusnim hepatitisima ne znaju da su zaraženi – upozorava dr Milivoje Đurić.
Svetski dan borbe protiv hepatitisa obeležava se 28. jula svake godine kako bi se ukazalo na ozbiljnost ove bolesti od čijih posledica godišnje umre 1,1 milion ljudi. Procenjuje se da oko tri miliona ljudi u svetu ima hepatitis B i 58 miliona hepatitis C. Ovo govori da su virusni hepatitisi globalno prisutni, ne poznaju teritorijalne, nacionalne ni polne razlike. Inače, datum nije slučajno odabran. Na ovaj dan rođen je lekar i genetičar Bari Blumberg koji je 1964. godine otkrio hepatitis B virus.
„A, B,C, D, E“ HEPATITISI
Najčešći prouzrokovači zapaljenja jetre su virusi. Osim, u javnosti opštepoznatih hepatitisa B i C, virusi koji dominantno izazivaju bolesti jetre su i A, D i E. Sumnja se da ih ima još, samo što nisu otkriveni. Od 1986. godine kada je registrovana prva hepatitis B vakcina, do danas načinjen je ogroman napredak u zaštiti od A i B i lečenju B i C virusne infekcije. A hepatitisi D i E su retki. Osim naziva „zarazna žutica“ za hepatitis A, hepatitis B bio je poznat kao „serumska žutica“, a za C i E nije se ni znalo, pa su ih nazivali „non A i non B hepatitis“.
www.bolnica015.org