Po sili zakona, rođen sam u najlepšem, bajkovitom, Posavo-Tamnavskom selu Kaona, 19. juna 1934. godine u školi, koja se nekada nalazila u blizini Kaonskog manastira, a sveštenik koji me je krstio bio je g-din Miloš Jeremić iz sela Draginja. Sveštenika Miloša su, po završetku, odnosno po oslobođenju Šapca ni krivog, ni dužnog streljale nove vlasti na starom Savskom mostu, kao i mnoge nedužne Šapčane. Moji roditelji bili su prosvetni radnici – učitelji raspoređeni od Ministarstva Kraljevine Jugoslavije, da obavljaju učiteljsku dužnost u selu Kaoni, koja je od Šapca udaljena oko 30 kilometara. Od Šapca i drugih mesta moglo se doći do Kaone, putem preko sela posavotamnavskog Belotića i Draginja. Moj deda Ljubomir Pavlović, u to vreme u Šapcu i Srbiji bio je poznata i priznata ličnost. Svojoj brojnoj deci koji su bili prosvetni radnici govorio je: „Vi ste kao vojna lica i imate da idete u mesta, sela i gradove, gde Vas Ministarstvo prosvete Kraljevine Jugoslavije rasporedi“, pa su moje četiri tetke kao učitelji bili u: Zasavici, Bariču, Azanji i Negotinu. Moj otac je kao učitelj službovao u valjevskom selu Rabrovici, selu koji se nalazi na magistralnom putu Valjevo – Divci, gde je rođena naša poznata pesnikinja Desanka Maksimović, jer je moj otac, jedno vreme, bio učitelj Desanki kad je premešten u selo Brankovinu i tu nastavio učiteljsku službu. Tu je u Brankovini Desanka Maksimović i sahranjena, a mnogi i danas misle da je Desanka rođena u Brankovini, pa čak i neki koji su rođeni i žive u Brankovini, i ne znaju da je rođena u Rabrovici. Pored toga i prosvetnim radnicima koji su zaposleni na RTS-1 i vide emisiju – „Šarenica“ – Žika Nikolić u „Šarenici“, postavio je nagradno pitanje, gde je rođena Desanka Maksimović, gledalac emisije je netačno odgovorio, a na netačan odgovor gledalac je dobio nagradu. Ja sam pismenim putem reagovao RTS-u – 1, a tada direktor RTS – gospodin Tijanić uvažio je moj prigovor i ta ispravka, nalazi se sada na društvenim mrežama pod nazivom „Šarenica“, 50-tih godina 20-tog veka. U osnovnoj školi, gde sam rođen, u blizini manastira, tih navedenih godina, šabački Crveni krst, organizovao je za vreme školskih letnjih raspusta u prostorijama škole, letovanje dece učenika osnovnih škola, sasvim opravdano, jer moje selo Kaona je Švajcarska u malom. Analogno tome predlagao sam, i ostalo je zapisano u mojoj knjizi „Šabačke priče“ da opštine: Šabac, Vladimirci, Koceljeva, Bogatić u selu Kaoni izgrade objekat gde bi učenici ovih mesta letovali, zimovali, izvodili rekreativnu nastavu. Bilo bi mnogo realnije, prikladnije i sigurnije i blizina i destinacija – mnogo bliže nego do Zlatibora. Zapamtite deca su najvažnija i najpreča roditeljima i društvu! U vremena kada su moji roditelji kao učitelji službovali su u selu Kaoni, u kaonsku školu, kao učenici, pohađala su deca iz okolnih sela: Mrovske, Kozarice, Šabačke Kamenice, Ćukovina i jednog dela, sela posavotamnavskog Belotića. Selo Kaona u to vreme imala je status opštine – pa su meštani iz tih sela kada ih neko pita odakle su odgovarali: Ja sam iz sela Mrovske, opštine kaonske, Banovine Drinske, glavni grad Sarajevo. U to vreme teritorija Kraljevine Jugoslavije, bila je podeljena na banovine. Sada je država Srbija podeljena na okruge. Moji roditelji kao učitelji u Kaoni službovali su dve školske godine, od 1934. godine do 28. juna, Vidovdana, 1936. godine. Ministarstvo Kraljevine Jugoslavije, iz Kaone premestilo je moje roditelje, da kao prosvetni radnici, nastave službu u gradu Senti na severu Bačke. Mog oca Ministarstvo prosvete, postavilo je da obavlja dužnost direktora osnovne škole „Sveti Sava“ u Senti, škole koja se nalazila u strogom centru grada u blizini reke Tise. Kada smo iz Kaone došli u Sentu ja sam tada imao dve godine, a moja dva brata, Radoje i Ljuba, i sestra Milica Cica, bili su stariji od mene. Te 1936. godine u Senti rodio se, kao peto dete, moj najmlađi brat Dušan. Stanovali smo u školskom stanu koji se nalazio u sklopu škole „Sveti Sava“. Tih godina u Kraljevini Jugoslaviji, po zakonu Ministarstva prosvete, prosvetni radnici supružnici, muž i žena u gradu, u istoj osnovnoj školi, nisu mogli zajedno da rade, pa je moja majka kao učiteljica radila u drugoj osnovnoj školi koja je bila priličnom udaljena od škole „Svetog Save“ gde smo stanovali. Po zakonu Ministarstva prosvete u to vreme, zakon je dozvoljavao, da supružnici učitelji mogu zajedno da rade u istoj školi u selima, jer sela u to vreme imala su samo jednu osnovnu školu, a neka sela nisu imala škole. U Senti najviše žitelja bili su Mađari, pored Mađara bilo je: Srba, Crnogoraca, koji su po završetku Prvog svetskog rata naseljeni u Sentu kao kolonisti. Pored Sente, kolonisti su naseljavani i u drugim mestima u Vojvodini ne samo posle Prvog svetskog rata, već i po završetku Drugog svetskog rata iz svih krajeva, bivše Kraljevine Jugoslavije. Pored navedenog stanovništva, koji su živeli u Senti, bio je veliki broj Jevreja, koji su bili trgovci, a bilo je i lekara, farmaceuta. Jevreji koji su živeli u Senti, bili su porodični ljudi sa velikim brojem dece. U Senti pored osnovne škole „Sveti Sava“, bilo je još nekoliko osnovnih škola; u crnogorskoj koloniji, koja se nalazila od centra grada oko 3 km. u blizini škole „Sveti Sava“ u gradskom parku, nalazila se osnovna škola u kojoj sam ja pošao u prvi razred sa 6-est godina života, septembra meseca školske 1940/41 godine. Moja učiteljica u Senti bila je Mirjana Besaraba. Jedna od učenica tog „mog razreda“ bila je Šapčanka Ljubica Stanković, sestra poznatog Šapčanina, Srbe Stankovića Agenta. U Senti bilo je lojalnih Mađara, pravih Jugoslovena, a bilo je Hortijevaca – Njilašija – Mađara – fašista, koji nisu voleli Srbe, kao što su pokazali i dokazali za vreme Nemačke okupacije, u vreme Drugog svetskog rata. U Vojvodini, Mađari fašisti, ubijali su Srbe na stravičan način. Jedan lojalan Mađar, u Jugoslaviji, učitelj, obavestio je mog oca da je na spisku da bude ubijen. Moj otac je tu vest čuo februara meseca 1941. godine, napušta Sentu i odlazi za Šabac. Priča za kolektiv „Svetog Save“ i za sve ostale bila je: da mog oca, kao upravitelja škole Ministarstvo prosvete Kraljevine Jugoslavije poziva službeno u Beograd. Nekoliko puta, noću mađarski fašisti su dolazili u naš stan i tražili mog oca. A nama su svaki put kada su dolazili, govorili, naređivali da ne napuštamo Sentu. Trećeg aprila 1941. godine pod okriljem tamne oblačne, prohladne noći, moja majka Zora sa nas petoro dece bežeći iz Sente, Bačke, Banata, Srema peške prema Šapcu. Šabac je od Sente udaljen oko 200 km! Prolazili smo sela, gradove Vojvodine a najsigurnije nam je bilo u mestima gde su bili Srbi, koji su nam pružali pomoć. Naime nudili su nam hranu, vodu. Ja sam u to vreme imao samo 6 godina, a brat Dušan je imao 2 godine. Najstariji brat Radoje imao je 14 godina, sestra Milica imala je 12 godina, brat Ljuba imao je 10 godina! Sem Dušana u Senti smo svi redovno pohađali škole što se tiče poznavanja jezika brat Radoje je bio poliglota. Tečno je govorio mađarski i nemački jezik. Posle velike golgote iz Sente, peške, stigli smo u Šabac bez igde, ičega. Sva imovina, stvari, aparati, potreban pribor za obedovanje po završetku Drugog svetskog rata ništa nismo dobili, sve je bilo pokradeno. Posle četiri dana bežanije iz Sente, 6. aprila 1941. godine kada su nemački fašisti bombardovali Beograd, okupiran je i Šabac. Njihov dolazak u Šabac, pripremali su nemački agenti. Sećam se zloglasnog agenta Dolčeka i folksdojčera Franje. Kada smo došli u Šabac dočekao nas je otac i u ulici Miloša Obilića, uselili smo se u jednu napuštenu kuću, prizemnu bez ikakvih stvari nameštaja. Stari Šapčani, koji su poznavali mog oca i njegovu mnogobrojnu porodicu, kada su stanovali u ulici Vlade Jovanovića 31, pomogli su da se napuštena kuća opremi sa najpotrebnijim stvarima. Napuštena kuća u koju smo se uselili, nalazila se preko puta stočne pijace „Bandere“ u Miloša Obilića ulici tada, a sada preko puta parka, koji se sa istočne strane nalazi u Masarikovoj ul, sa južne strane ulice Oslobođenja (a pre toga ulica Branka Radičevića) sa zapadne strane parka (kuća) u ulici Miloša Obilića i sa severne strane park se nalazi između kuća poznatog Šapčanina Mila Gajića i nekada zgrade molersko-farbarskog preduzeća „Dekor“ kada je generalni direktor bio Marko Lukić, jedan od brojnih članova porodice Lukić čija se kuća nalazi u ulici Stojana Novakovića, u kojoj sada živi najmlađi Markov brat Jovan. Pored Jovana, Marko je imao i braću: Nikolu, Tanasija i Iliju i dve sestre Ljubicu i dr Jelenu Knežević, Svi navedeni Lukići, bili su časni i pošteni građani Šapca, a takođe i njihovi potomci, Sinovi Marka Lukića žive u ulici Vlade Jovanovića. Marka, njegove sinove, njegovu braću, njegove sestre, sve sam lično poznavao, a najviše sam se družio sa Ilijom Kozom kada smo bili učenici osnovci. Ovo o Lukićima pišem, da se ne zaborave, a ovi koji pristižu u Šabac da znaju ko je bila šabačka porodica Lukić, a ova kolumna biće prezentovana u mojoj drugoj knjizi „Šabačke priče“ i ostaće za sva vremena kao i druge kolumne, koje objavljuju „Podrinske novine“. Kolumne pišem od 2012. g. bez ikakve novčane naknade to sve iz mog sećanja od moje šeste godine kada sam školske 1940/41. godine bio prvi razred u Senti a nastavio u Šapcu gde sam završio osnovno i srednje obrazovanje, šabačku gimnaziju školske 1951/52. Ove školske godine 2021/2022. godine moja generacija treba da slavi 70-set godina od završetka gimnazije i mature, ali nas je malo na broju. Moja dva brata, Ljubomir i Dušan i sestra Milica po oslobođenju Šapca bili su učenici šabačke gimnazije, a brat Radoje bio je učenik šabačke učiteljske škole. Po dolasku iz Sente u Šabac, moja majka Zora kao učiteljica počela je da radi u šabačkoj OŠ „Janko Veselinović“. U to vreme direktor OŠ „Janko Veselinović“ bio je g-din Bora Lukić, koji je stanovao u blizini škole u Zanatlijskoj ulici.
-NASTAVIĆE SE-
Pavle Pavlović-Paja „Labud“