U Gospodar Jevremovoj ulici preko puta sadašnje zgrade Gradske uprave Šapca, 50, 60. i 70-tih godina 20-tog veka izgled Šapca, počeo je da se menja. Na mestu gde se nalazila bašta „Drina“, ugostiteljski objekat preduzeća „Sava“, izgradila se velika stanbena, spratna zgrada, sve do Škorića kuće. U prizemlju te zgrade nalazili su se lokali, mnogih šabačkih preduzeća i lokali drugih preduzeća iz drugih gradova tada celovite Jugoslavije. U njima su se prodavali gotovi proizvodi. Sećam se da se u jednom velikom lokalu prodavao se nameštaj, šabačke fabrike nameštaja „Jela“. Fabrika „Jela“ u mnogim gradovima, tada Jugoslavije, imala je svoje prodavnice nameštaja, a nameštaj je bio kvalitetan. Jedan duži period generalni direktor „Jele“ bio je Šapčanin, g-din Uglješa P. Vaštaković, dipl. ing. šumarstva. Pored direktora Uglješe u „Jeli“ su bili zaposleni vrhunski majstori – stolari, a takođe, službenici i ostali, koji su bili odani i privrženi preduzeću, a svi zaposleni doneli su veliki ugled, o kome se i danas priča. Pored ostalih šabačkih preduzeća, koji su imali lokale u toj zgradi, prodavnicu je imalo Trgovinsko preduzeće „Nama“ iz Šapca, koje je u toj radnji prodavalo: dečiju odeću, obuću, igračke i sve što je bilo potrebno deci. Jedan od najuspešnijih direktora šabačke „Name“, bio je , g-din Radenko Polić. U lokalu te zgrade bila je i prodavnica kvalitetne obuće „Peko“. Šef te prodavnice bio je g-din Kulačin iz Klenka.
U tim lokalima danas se nalaze prodavnice-trgovine privatnih lica: apoteka, „Telenor“. Nažalost državnih preduzeća više nema, a ona su bila „kičma“ Šapca!!??
U Škorića kući sa porodicom živela je, g-đa Milena Jovanović (Bingulac), profesor stranih jezika u šabačkim školama. G-đa Milena je živela sa dvoje uspešne dece: kćerka Ljiljana, poznati i priznati šabački advokat i sin Vojislav (Braca) Jovanović doktor stomatologa. Suprug g-đe Milene Jovanović, Milan advokat, ubijen je po završetku Drugog Svetskog rata, kao i mnogi nedužni Šapčani. Inače Milan Jovanović, advokat imao je dva brata: Kostu i Mitra. Kosta je sa porodicom živeo u Gospodar Jevremovoj ulici, i imao je dva sina. Sin Mića živeo je u Beogradu i jedno vreme bio je glavni urednik, popularnog lista „Zov“. Drugi sin Dragan Jovanović, građevinski tehničar, sa porodicom živi u ulici Prote Smiljanića 48, naselje „Trkalište“. G-din Mitar Jovanović, živeo je sa suprugom u Masarikovoj ulici br 27. Mitrove kćerke Ljubica i Dana i sada žive u Šapcu, ali na drugim adresama.
U dvorištu Škorića kuće, advokatsku kancelariju imao je šabački advokat, g-din Đoka Jovanović. Inače, g-din Đoka Jovanović, je brat, g-đe Anke Popović (dev. Jovanović), poznate šabačke učiteljice, supruge Mite Popovića takođe uspešnog šabačkog učitelja. Supružnici, prosvetari, Mita i Anka, imali su dva uspešna sina: dr Marka Popovića – Ramzesa, fizičara profesora, beogradskog Prirodno-matematičkog fakulteta. Pored toga Marko Popović je bio jedan od najuspešnijih šabačkih košarkaša. A u zlatno doba KK „Radnički“ Beograd, sa Crvenog krsta, kao student, bio je prvotimac kluba. Mlađi sin, g-din Mića -Drtina, kao uspešan pravnik, radio je u Šapcu, Beogradu i Italiji.
U Gospodar Jevremovoj ulici, preko puta Doma omladine (sada Kulturnog centra) živeo je poznati šabački glumac, sa majkom Marijom i očuhom Pavlom Ikonikovim. Boris Kovač je neplanirano rođen u Somboru 1924. godine. A roditelji Slovenci: otac Fran Ljubljančanin, majka Marija rodom iz Celja, gravidna, pošla je da se porodi u Budimpešti. Bolnica u Budimpešti -ginekologija, bila je čuvena. Međutim, Marija na putu od Ljubljane, prema Budimpešti, u Somboru dobija porođajne bolove (trudove), i u somborskoj bolnici se porađa. Supružnici, Fran i Marija za Budimpeštu su se odlučili jer su bili vrlo bogati, kada se Marija u Somboru od porođaja oporavila, vratila se sa Borisom u Ljubljanu. Još kad je bio malo dete, Borisovi roditelji se razvode. Borisov otac Fran i majka Marija, po razvodu nisu mogli da se dogovore kod koga će Boris biti kome će pripasti, i ko će biti njegov staratelj, pa angažuju guvernantu-vaspitačicu, francuskinju. Pored guvernante-francuskinje, Boris je znao samo franuski jezik, a od slovenačkog jezika nije znao ni jednu reč. Otac Fran iz tog razloga menja guvernantu, a za guvernantu angažuje Slovenku i Boris tek kada je imao 4 godine, počeo je da govori slovenački jezik. Odnosi Borisovih roditelja bili su sve lošiji, a iz dana u dan su se pogoršavali i Boris odrasta u svađi i sukobima roditelja. A Borisov život je bio između majke i oca. Po razvodu braka, majka Marija se krajem 20-tih godina 20-tog veka, zaljubljuje u ruskog emigranta Pavla (Pavela) Ikonikova, kozačkog atamana, koji je u vremenu Oktobarske revolucije, bio na strani Belih, protiv „Crvenih“ – Staljina i Lenjina. Posle Oktobarske revolucije, Pavle sa grupom njegovih kozaka kao vođa-ataman, emigrira u Kraljevinu Jugoslaviju, kao Beli Rus, pa su te Ruse nazivali Belogardejci. Pavle Ikonikov, visok, korpulentan, atletski građen, sa suprugom Marijom dolazi u Šabac i postaje stalni građanin Šapca. Pavle i Marija vrlo bogati kupuju kuću u Šapcu. Marija, Slovenka, katoličke vere i ispovesti, Pavle Rus, pravoslavac po dolasku u Šabac Marija prelazi u pravoslavnu veru. Ritual je obavljen u šabačkoj crkvi u Masarikovoj ulici. Usled razvoda roditelja Borisa šalju u jedan slovenački samostan, gde završava četvororazrednu osnovnu šklou. Boris talentovan za muziku svira na nekoliko instrumenata. Kada je Boris završio osnovnu školu, beži iz Slovenije kod majke Marije u Šabac. Postaje učenik Šabačke gimnazije, bavi se muzikom i svira na nekoliko instrumenata. Kuću koju su Marija i Pavle kupili i u kojoj su živeli nalazila se u Gospodar Jevremovoj ulici, preko puta Doma omladine (sada Kulturnog centra). U Šabačkoj gimnaziji Boris je bio dobar učenik, a u Šapcu je i odrastao. U Šapcu, u kući gde su živeli, Borisov očuh Pavle Ikonikov i majka Marija pre Drugog Svetskog rata otvorili su trgovinu, gde se prodavala konfekcijska roba. Tekstilna metraža, obuća i sve druge kućne potrepštine. U radnji, artikli su uglavnom bili iz uvoza i vrlo kvalitetni. Boris Kovač, po ugledu na majku Mariju iz katoličke vere u 17-toj godini prelazi u pravoslavnu veru, u Šabačkoj pravoslavnoj crkvi.
Po okupaciji Šapca 1941. godine od strane, fašističke Nemačke, u Šapcu se pojavila i grupa Rusa, Belogardejaca izbeglica iz vremena Oktobarske revolucije, koji su živeli tada u Kraljevini Jugoslavije. Neki od tih Rusa izbeglica –Belogardejaca – Rusa, kozaka prihvatili su saradnju Nemaca-fašista. U Šapcu se 1941. godine pojavila jedna jedinica kozaka na rukavima uniformi, svaki od njih imao je kukasti krs, isti kao i nemački vojnici. Ti Rusi – Kozaci u Šapcu su sa Nemcima sarađivali 4 godine, od 1941. do 1944. godine sve do oslobođenja Šapca. Inače u vreme Nemačke okupacije bio sam dečak učenik u osnovnoj školi „vežbaonica“ u Masarikovoj ulici 35 gde je sada Muzička škola. Iako je 1941. do 2017. godine prošlo 76 godina, ti Rusi – Kozaci bili su naoružani do „zuba“. Od ličnog naoružanja, šmajsera, pušaka, pištolja, bombi i dr, od borbenih sredstava imali su dva mala tenka. Tenkovima od centra Šapca su se svakodnevno kretali glavnim ulicama Šapca: Gospodar Jevremovom, Karađorđevom, Cara Dušana (Bair) i Masarikovom, a i drugim ulicama i krajevima grada. Prema kasarni, koja se nalazila preko puta FK „Mačva“ igrališta, za nas decu, za naš uzrast od 7 do 11 godina, tenkovi su delovali zastrašujuće, jer to „čudo“ tenkove, prvi put smo videli na ulicama Šapca, pa i u Masarikovoj ulici gde je moja porodic a stanovala sve vreme mog školovanja i odrastanja.
Za vreme Drugog svetskog rata Boris Kovač živi u Beogradu. Pred kraj rata u 19. godini života, 1943. godine Boris se priključuje NOB-u, partizanima i ostaje do kraja rata, ne znajući šta se u Šapcu sa porodicom dešava. Pred završetak Drugog svetskog rata Pavle Ikonikov 1944. godine, iz Šapca beži u Ameriku. Poziva suprugu Mariju da pođe sa njim i da povedu njihovo zajedničko dete maloletnog sina Vladu – Volođu – Vovu, koji je tada 1944. godine imao samo 10 godina (rođ. 1934) koga je moja malenkost poznavala! Majka Marija ne prihvata poziv muža Pavla i sa sinom Vladom ostaje u Šapcu. Po oslobođenju Šapca nove vlasti-komunisti hapse Mariju i konfiskuju svu imovinu. Mariju optužuju, da je za vreme okupacije sarađivala sa Nemcima. Po kratkom postupku streljaju je sa starog železničkog mosta na Savi, kao i mnoge druge nedužne građane Šapca i okoline. U to vreme Boris Kovač, Marijin sin iz prvog braka, bio je partizanski oficir. Nije bio u Šapcu i nije znao da mu je majka Marija streljana, i šta mu je sa ostalim članovima porodice. Vlada -Vova posle streljanja majke, sam ostaje u Šapcu. Prihvata ga majka, naše poznate šabačke glumice Branke Crnomarković, koja je živela – stanovala u Grmićskoj ulici u Šapcu. Druži se i igra se sa decom iz tog kraja sa nama Prekošorcima. Jednog dana šabačkoj porodici stiže pismo iz Amerike od Pavla Ikonikova. Porodicu moli da mu odgovore šta je sa Vladom? Kako je i na koji način Vlada otišao u Ameriku to neznam!!
-NASTAVIĆE SE-
Pavle Pavlović-Paja „Labud“
