Planinarstvo
U par poslednjih sedmica, meseca oktobra i početkom novembra ove godine, šabački planinari, članovi PSD „Cer“ izveli su niz svojih aktivnosti na terenima jugozapadne Srbije, osvajajući najviše vrhove planina na Goliji, Rodočelu i Kopaoniku, koristeći izuzetno povoljne vremenske prilike, radi čega su to vreme iskoristili poslednjeg vikenda, kada su u nedelju 22. novembra meseca 2020. godine krenuli put ka Šumadiji, srcu Srbije, prostranoj Gružanskoj ravnici, koja se prostire između Kragujevca, Kraljeva, Čačka i Gornjeg Milanovca i Kotlenika, dok se u samom srcu Gružanske ravnice nalazi brdo Borački Krš, visok 564. metra, prirodni fenomen nastao kao posledica vulkanskih aktivnosti na tom prostoru. Prirodne sile na tom delu brda napravile su fantastične oblike od okamenjene lave, potekle iz vulkana, koje su danas pravi prirodni fenomen, koji usled svog izgleda pleni pašnju, kao i vidici sa njegovih visova, koji dopiru do Gledičkih i okolnih planina.
Predivni su vidici upereni ka Gružanskom jezeru, koje je nastalo izgradnjom ustavne brane na reci Gruži, kada se formirala akumulacija vode zvana Gružansko jezero, koje obuhvata površinu od blizu 1000 hektara obradive zemlje. Vodom iz Gružanskog jezera snabdevaju se gradovi Kragujevac i delom Kraljevo. Dužina jezera iznosi oko 10 kilometara. Pored jezera urađena je infrastruktura – podignuti su objekti za smeštaj čamaca i drugih plovnih objekata, namenjeni za sportska takmičenja na vodi.
Pre uspona, na vrhu Borački Krš, šapčani su posetili Boračku crkvu, koja je sagrađena u selu Borač, uz kamen litice pomenutog brda, koje okružuje crkvu sa tri strane, dok je sa četvrte, čeone strane, crkva zaštićena stogodišnjim lipovim stablima. Na ulaznoj kapiji crkve, koja je posvećena svetom Arhangelu Mihailu, podignuta u vreme vladavine kralja Dragutina, u četrnaestom veku… Crkva je više puta rušena i paljena ali je isto tako više puta obnavljana, kako u vreme cara Dušana 1350. g. kada ju je car Dušan koristio kao letnju rezidenciju. Car Lazar je 1383. g. takođe obnovio ovu crkvu, pa posle njega despot Stefan Lazarević, te despot Đurađ Branković, te patrijarh Pećki Makarije Sokolović… Zbog umetničke, arhitektonske i istroijske uloge, crkva je 1971. g. stavljena pod zaštitu države.
Posle posete pomenutoj crkvi, planinari su nastavili put ka vrhu Borča, prolazeći pored seoskog groblja, koje se nalazi u podnožju Borča i na periferiji istoimenog sela, u kome se nalazi preko 1000. kamenih spomenika, oblika pravougaonika, na čijem se vrhu nalaze kameni poklopci, u vidu neke kape, pa su i spomenici nazvani po tome kapičari. To su retki spomenici na delu Balkana.
Planinarska staza vodi do groblja ka vrhu, delom kroz šumu i delom kroz napuštene voćnjake i staza je obeležena i ceni se srednje lakom stazom. Na severnom delu brda nalaze se ostaci, temelji drevnog utvrđenja Borač. Borački Krš prepoznatljiv je po svom grebenu, oblika džinovske kreste, zbog čega je posebno privlačan.
U popodnevnim satima šapčani su posetili manastir Kamenac, koji je sagrađen u selu Čestin, udaljen dvadesetak kilometara od Knića, do koga su došli preko novo sagrađenog mosta, koji spaja dve obale Gružanskog jezera, koji svojom lepotom pleni pažnju posetilaca i prolaznika.
Manastir Kamenac, navodno podignut je u petnaestom veku, od strane despota Stefana Lazarevića, u kome su šapčani naišli na poseban gostoljubiv prijem od strane sestrinstva.
Ovom prilikom šapčani posebnu zahvalnost izražavaju gđi Dragici Ilić, direktorki turističke organizacije iz Knića, i planinarki – članici PD „Kamenac“ Knić, koja je sve vreme našeg boravka bila sa šabačkim planinarima, u cilju boljeg upoznavanja Gruže, Šumadije, sa kulturno – istorijskim znamenitostima prođenog terena.
M. Botić
